Historia i rezultaty
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot aktywnie podjęła się działań na rzecz ochrony klimatu w 2013 r. To wtedy ruszyły pierwsze szkolenia klimatyczne “Strażnicy Klimatu” oraz działania mające na celu powstrzymanie rozwoju energetyki węglowej. Za największe sukcesy uważamy zatrzymanie budowy dwóch potężnych trucicieli - Elektrowni Północ i Elektrowni Ostrołęka C. Między innymi dzięki naszym działaniom do atmosfery nie trafiło prawie pół miliarda ton CO2.
Trzonem działalności Pracowni, która liczy ponad trzy dekady jest ochrona najcenniejszej polskiej przyrody w duchu ekologii głębokiej, która rozumie, że człowiek jest częścią przyrody. Stowarzyszenie zajęło się ochroną klimatu około 2012 r., kiedy zrozumiało, że nie ma ochrony przyrody bez ochrony klimatu (podobnie nie ma ochrony klimatu bez ochrony przyrody). W 2012 r. pojawił się w Polsce pomysł budowy elektrowni węglowej 20 km od Malborka, w rolniczym obszarze, bez przemysłu. Elektrownia ta miałaby emitować tyle, co roczne emisje Polski. Miałaby czerpać wodę z Wisły i mieć bardzo negatywny wpływ na Dolinę Dolnej Wisły. Powstrzymanie tej szkodliwej inwestycji było pierwszym celem jaki Pracownia sobie wyznaczyła, by dołączyć do globalnych działań na rzecz ochrony klimatu.
Koniec ery nowego węgla w Polsce, czyli powstrzymanie budowy Elektrowni Północ i Ostrołęki C to największe osiągnięcie kampanii klimatycznej Pracowni
Elektrownia Północ
Elektrownia Północ nie powstała a dzięki kampanii Pracowni prowadzonej w latach 2013-2017 uchronione zostało zdrowie tysięcy ludzi i rolnictwo regionu a degradacji nie uległa cenna przyroda Doliny Dolnej Wisły, w tym trzy obszary Natura 2000. Elektrownia Północ miała działać 30 lat i prawdopodobnie spalać rosyjski węgiel. Elektrownia Północ miała być budowana przez wtedy najbogatszego Polaka - Jana Kulczyka.
Wręczenie petycji przeciwko budowie Elektrowni Północ oraz lalki Pinokia Janowi Kulczykowi, który publicznie ostrzegał przed zmianą klimatu i równocześnie chciał budować największą elektrownię węglową.
Pracownia podejmując się walki o ochronę klimatu i przyrody Wisły, przeciwko elektrowni Północ miała za sobą wiele lat doświadczeń walki ze szkodliwymi inwestycjami. Kampania przeciwko elektrowni Północ była jednak pionierska, bo po raz pierwszy dotyczyła energetyki. W tej, jak i innych kampaniach Pracowni:
- współpracowali z nami eksperci: naukowcy, przyrodnicy, ekonomiści
- dołączyliśmy jako strona do toczących się postępowań, by bronić racji przyrody
- wspieraliśmy lokalną społeczność, która nie chciała elektrowni węglowej
- edukowaliśmy szerszą opinię społeczną o szkodliwości Elektrowni Północ
Wszystkie te działania przyniosły skutek: postępowania administracyjne wykazywały szkodliwość inwestycji, instytucje przestały być zainteresowane finansowane węgla a ludzie zaczęli rozumieć, że węgiel nie ma przyszłości. Elektrownia Północ nie powstała.
“Tak dla odnawialnych źródeł energii, nie dla budowy elektrowni Północ”, akcja w terenie, Malbork. Więcej o kampanii przeczytacie na stronie STOP Elektrowni Północ.
Węglowa elektrownia Ostrołęka C
Prawie dokładnie w momencie, gdy było wiadomo, że Elektrownia Północ nie powstanie po wygranych wyborach przez Prawo i Sprawiedliwość, wrócił pomysł już wyrzucony do kosza, czyli zbudowania dużej elektrowni węglowej w Ostrołęce (prawdopodobnie również na rosyjski węgiel).
Elektrownia Ostrołęka C stała się symbolem forsowania bezsensownych decyzji wbrew interesom społeczeństwa i wyrzucania w błoto gigantycznych pieniędzy dla politycznego zysku wąskiej grupy ludzi trzymającej władzę. Projekt budowy elektrowni węglowej w Ostrołęce od początku do końca był wyłącznie polityczny.
W Pracowni przykładamy ogromną wagę do tego, by to co mówimy miało oparcie w faktach i ekspertyzach. W przypadku węglowej Ostrołęki C jej nieopłacalność, bezsensowność i szkodliwość wykazało szereg ekspertyz.
Działania podejmowane przez Pracownię przy węglowej Ostrołęce C były podobne do działań przy Elektrowni Północ, polegały na prowadzeniu postępowań administracyjnych, współpracy z lokalną społecznością, ekspertami i prowadzeniu szerokiej kampanii społecznej. To, co było nowe w tej kampanii to aktywizm finansowy:
- Analitycy Instratu sprawdzili, czy budowa tej elektrowni jest opłacalna.
- Informowaliśmy instytucje finansowe, że inwestowanie w węgiel nie opłaca się i ma zły pr, bo ludzie nie zgadzają się na tego typu inwestycje.
- Braliśmy udział w walnych zgromadzeniach akcjonariuszy.
“Ostrołęka spali więcej pieniędzy niż węgla” to hasło kampanii było pokazywane w obrazowy sposób maszynki do spalania pieniędzy.
Między innymi dzięki Pracowni budowa „ostatniej elektrowni węglowej w Europie” została zatrzymana w 2020 r. To był koniec ery nowego węgla w Polsce. Do atmosfery nie trafiło ponad pół miliarda ton C02 (elektrownie Północ i Ostrołęka C) działałby by przez 30 lat.
Więcej o kampanii przeczytacie na stronie STOP Elektrowni Ostrołęka C.
Jednym z filarów kampanii klimatycznej Pracowni są też szkolenia Strażników i Strażniczek Klimatu, którzy wspierają polski ruch ekologiczny.
Od samego początku kampanii klimatycznej Pracowni, mając wieloletnie doświadczenie w edukacji ekologicznej podjęliśmy się zadania przekazywania wiedzy o zagrożeniu jakie niesie ze sobą zmiana klimatu. Strażnicy Klimatu to autorski program szkoleniowy Pracowni - jedyny w Polsce kompleksowy kurs samodzielnego prowadzenia kampanii klimatycznych. W ciągu ostatnich 10 lat ukończyło go 130 Strażników i Strażniczek Klimatu, które w różnych formach nie przestają wspierać polskiego ruchu ekologicznego.
Szkolenia Strażników Klimatu odbywają się zazwyczaj w Stacji Edukacji Ekologicznej w Bystrej, gdzie mieści się siedziba Stowarzyszenia.
Od 2021 r. Pracownia prowadzi pionierską kampanię antygazową
Mimo, że Polska nadal uzależniona jest od węgla, decydenci polityczni szykują nam przejście na spalanie kolejnego paliwa kopalnego, tym razem gazu. Dlatego od roku 2021 r. Pracownia prowadzi działania na rzecz powstrzymania rozwoju energetyki gazowej:
- prowadzimy postępowania prawno-administracyjne przeciwko szkodliwym inwestycjom,
- dostarczamy decydentom wiedzy o zagrożeniach dla ludzi, klimatu i środowiska związanych z gazem kopalnym,
- edukujemy o transformacji energetycznej opartej na efektywności, odnawialnych źródłach energii i energetyce obywatelskiej.
Więcej informacji o kampanii antygazowej można znaleźć na głównej stronie serwisu klimatycznego Pracowni klimat.pracownia.org.pl.